Ziekteverzuim terugdringen met een gezondheidsbonus?

In welke branche je ook kijkt, werkgevers kampen met personeelstekort. Niet alleen vanwege de krappe arbeidsmarkt, maar mede ook door het hoge ziekteverzuim.

Om de haverklap melden werknemers zich ziek waardoor planningen in de soep lopen, collega’s overuren draaien en werk blijft liggen en zich steeds verder opstapelt.

Gezondheidsbonus als positieve stimulans en vorm van waardering

Het betalen van een bonus aan werknemers die niet of heel weinig ziek zijn, kan bijdragen aan het terugdringen van het ziekteverzuim en de continuïteit van de organisatie.

Een dergelijk bonussysteem kan stimulerend werken om werknemers meer op hun gezondheid en vitaliteit te laten letten en hen bewuster om te laten gaan met bepaalde risicofactoren, zeker in de huidige pandemie.

Ook kan het werknemers die bij elke lichte hoofdpijn net iets te goed voor zichzelf willen zorgen een prikkel geven om toch even door te zetten en het te proberen, naar huis gaan kan altijd nog. Daarnaast kan het dienen als vorm van waardering en beloning voor de medewerkers die de diensten van de zieke werknemers (moeten) overnemen.

Tot slot is het bonussysteem onderdeel van het pakket secundaire arbeidsvoorwaarden waardoor je wellicht een streepje voor hebt bij het binnenhalen van nieuwe medewerkers.

Ik zou het dan ook een gezondheidsbonus noemen in plaats van een niet-verzuimbonus. Gezondheid wordt beloond.

Wees je bewust van de mogelijke negatieve effecten en anticipeer daar op

Het moet natuurlijk niet zo zijn dat werknemers – om maar niet die bonus te verliezen – hoestend en proestend of met koorts naar het werk komen, waardoor herstel alleen maar langer duurt en/of waardoor zij andere mensen aansteken. Dat zal dus duidelijk naar voren moeten komen in de regeling. Werkgevers moeten immers een veilige en gezonde werkomgeving bieden en rekening houden met de belangen van alle werknemers. Ook mag het bonusbeleid geen discriminatie opleveren. Er moet dus een goede balans gevonden worden tussen het doel van de regeling, de effecten die het kan hebben en de belangen over en weer. De ene organisatie zal ook meer belang hebben bij het invoeren van een gezondheidsbonus dan de andere.

Hoe ziet de bonusregeling eruit?

Een gezondheidsbonussysteem kan in verschillende vormen. Het meten van verzuim over bijvoorbeeld een maand, kwartaal of jaar met daaraan gekoppeld uitbetaling van een geldbedrag aan de hand van een bepaalde staffel.

Het systeem kan dan zo worden ingericht dat werknemers niet gelijk nul bonus krijgen als ze een keer ziek zijn, want dan werk je wellicht stressklachten en overbelasting in de hand of het ongewenste effect dat werknemers bij ziekte langer thuisblijven omdat ze de bonus toch al kwijt zijn.

Verder zal er een specifieke clausule kunnen worden opgenomen voor uitzonderingssituaties.

De regeling zal in ieder geval voldoende duidelijk moeten worden opgeschreven en het is raadzaam aan de werknemers toe te lichten wat de redenen zijn van de invoering.

De OR heeft een instemmingsrecht

Let er ook op dat de ondernemingsraad een instemmingsrecht heeft bij het invoeren van zo’n bonussysteem. Een besluit is nietig (niet rechtsgeldig) als het wordt doorgevoerd zonder instemming. Betrek de OR dus tijdig in het proces en maak in de instemmingsaanvraag duidelijk wat de redenen zijn om de beoogde regeling in te voeren, waarom je het op die manier wilt inrichten en wat de gevolgen zullen zijn voor het personeel. Laat daarin ook zien dat is gedacht aan de mogelijke negatieve effecten en een potentiele (deel)oplossing daarvoor en/of waarom de nadelen in dit geval niet opwegen tegen de voordelen.