Op 16 mei 2024 hebben de politieke partijen PVV, VVD, NSC en BBB een hoofdlijnenakkoord gepresenteerd. Dit akkoord bevat belangrijke plannen voor de arbeidsmarkt en het arbeidsrecht. De belangrijkste punten staan hieronder.
Meer zekerheid op de arbeidsmarkt
Het hoofdlijnenakkoord legt de nadruk op meer zekerheid voor zowel werknemers als zelfstandigen (ZZP’ers). Zo worden vaste contracten de norm, wordt ingezet op het voorkomen van schijnzelfstandigheid en komt er meer regulering in de uitzendsector.
Zelfstandigen
De politieke partijen willen meer duidelijkheid over de regels voor zelfstandigen. Dit gebeurt onder meer door de voortzetting van de behandeling van de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR). Het wetsvoorstel bevat een toetsingskader dat verduidelijkt wanneer sprake is van werknemerschap (arbeidsovereenkomst) en wanneer het gaat om een zelfstandige (overeenkomst van opdracht). Ook bevat het wetsvoorstel een zogenaamd rechtsvermoeden van werknemerschap om kwetsbare werkenden beter te beschermen.
Arbeidsmigranten en uitzendbureaus
Er komen strengere regels om arbeidsmigratie onder slechte omstandigheden en tegen lage lonen aan te pakken.
Arbeidsmigranten van buiten de EU, behalve kennismigranten, hebben een tewerkstellingsvergunning nodig. De Arbeidsinspectie gaat strenger handhaven.
Werkgevers van arbeidsmigranten worden verantwoordelijk voor eventuele overlast en kosten als deze migranten geen reguliere huisvesting hebben. Gemeenten mogen meer ruimte bieden voor huisvesting op het terrein van de werkgever. Bij langer verblijf moeten werkgevers hun werknemers helpen de Nederlandse taal te leren.
Voor kennis- en studiemigratie wil het kabinet de omvang beperken tot wat gemeenten, onderwijs, zorg en huisvesting kunnen dragen. Daarom worden de kwalificatie-eisen voor de kennismigrantenregeling strenger en hoger.
Uitzendbureaus en wervingsbureaus krijgen te maken met een nieuw toelatingsstelsel. Werkgevers mogen alleen met bureaus werken die toegelaten zijn. Dit wordt uitgewerkt in het wetsvoorstel toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (WTTA).
Minimumloon
Het wetsvoorstel om het minimumloon per 1 juli 2024 te verhogen, is door de Eerste Kamer afgewezen. Er komt voorlopig ook geen nieuw voorstel.
Compensatie transitievergoeding
Op dit moment kunnen werkgevers bij ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid een compensatie bij UWV aanvragen voor de betaalde transitievergoeding. Deze compensatie wordt vanaf 1 juli 2026 beperkt tot kleine werkgevers met minder dan 25 werknemers. Bedrijven met 25 of meer werknemers komen niet meer in aanmerking voor deze compensatie.
Hervorming van de Werkloosheidswet (WW)
Er zijn plannen om de WW te hervormen. Dit kan inhouden dat de opzegtermijn van arbeidsovereenkomsten wordt verlengd, dat er een poortwachterstoets WW bij het UWV komt, of dat de WW-duur wordt verkort tot 18 maanden.
To be continued
In de komende periode zullen bovengenoemde punten uit het hoofdlijnenakkoord verder worden uitgewerkt. De precieze uitwerking ervan laat dus nog even op zich wachten.
Patricia Neijtzell de Wilde
Advocaat, Partner, Brantjes Advocaten
