Nieuwe aanbestedingsregels 2016

Het wetsvoorstel tot wijziging van de Aanbestedingswet is op 29 oktober jl. bij de Tweede Kamer ingediend. Het wetsvoorstel dient ter implementatie van de nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen. Nederland is verplicht om deze Europese richtlijnen uiterlijk op 18 april 2016 geïmplementeerd te hebben. Dit betekent dat de Aanbestedingswet eerdaags herzien gaat worden.

De aanbestedingswet zal op behoorlijk wat punten wijzigen. De belangrijkste veranderingen zijn – kort gezegd – als volgt.

 

1. Wijziging regime 2B-diensten

Bij 2B-diensten is de grensoverschrijdende relevantie beperkt omdat deze diensten naar hun aard sterk cultureel bepaald zijn. Gelet op de beperkte grensoverschrijdende relevantie geldt voor deze diensten een uitzondering op de Europese aanbestedingsverplichting.

Voor de 2B-diensten gelden slechts een paar procedurevoorschriften. In de nieuwe wetgeving wordt het verlichte regime voor 2B-diensten vervangen door een nieuw verlicht regime: de procedure voor sociale en andere specifieke diensten.

Procedureel verandert er niet veel. Het nieuwe verlichte regime is inhoudelijk hetzelfde als het verlichte regime voor 2B-diensten, met dien verstande dat in het nieuwe regime drie aanvullende regels worden gesteld, namelijk:

1. dat de procedure pas hoeft te worden toegepast als de opdracht een waarde van EUR 750.000,00 excl. BTW of meer heeft;
2. dat een aankondiging of een vooraankondiging van de opdracht bekend gemaakt moet worden;
3. dat een aankondiging van de gegunde opdracht bekend gemaakt moet worden. De Europese Commissie heeft hier formats voor opgesteld.

Een meer in het oog springende verandering is het feit dat de lijst van de aangewezen diensten die in aanmerking komen voor het verlichte regime, is aangepast. Hierdoor komt een aantal voormalige 2B-diensten onder het reguliere Europese aanbestedingsregime te vallen (zoals: vervoersondersteunende diensten). Andere diensten worden juist aan het nieuwe verlichte regime toegevoegd (zoals: sociale verzekering). De meeste voormalige 2B-diensten blijven evenwel onder het verlichte regime vallen (zoals: cateringdiensten).

Maakt u gebruik van het verlichte regime voor 2B-diensten, dan is het dus goed om te beseffen dat deze uitzondering voor een aantal diensten gaat verdwijnen. Een aantal dienstverleners zal hierdoor onder de reguliere aanbestedingsregels vallen.

 

2. Verlaging administratieve lasten

Elektronisch aanbesteden wordt vanaf 1 juli 2017 verplicht. Dit betekent dat alle communicatie en informatie-uitwisseling elektronisch plaatsvindt.

Om elektronisch aanbesteden te faciliteren heeft het Ministerie van Economische Zaken de in afgelopen jaren TenderNed ontwikkeld. TenderNed is zodanig ingericht dat het kan functioneren als basissysteem voor elektronisch aanbesteden. Naast TenderNed is ook een aantal private aanbestedingsplatforms actief die een koppeling hebben met TenderNed.

Daarnaast wordt de Nederlandse uniforme eigen verklaring vervangen door het Uniform Europees Aanbestedingsdocument (“UEA”). Het UEA maakt het voor internationale bedrijven makkelijker om zich in te schrijven voor overheidsopdrachten in een ander land.

 

3. Nieuwe procedure voor innovatie en duurzaamheid

In verband met de Europa 2020-strategie wordt een nieuwe aanbestedingsprocedure geïntroduceerd: het innovatiepartnerschap.

Deze procedure biedt de aanbestedende dienst de mogelijkheid om ten behoeve van een ontwikkelfase een partnerschap aan te gaan en het daaruit voortkomende innovatieve product, werk of dienst direct aan te kopen. De producten, diensten of werken moeten dan wel geleverd kunnen worden op het kwaliteits- en kostenniveau dat bij de start van het innovatiepartnerschap is afgesproken.

Het innovatiepartnerschap moet bedrijven meer kansen bieden om hun ideeën uit te werken tot een bruikbare oplossing.

 

4. Uitsluiten op basis van prestaties uit het verleden

Er wordt een mogelijkheid geïntroduceerd om een ondernemer die blijk heeft gegeven van aanzienlijke tekortkomingen uit te sluiten van deelneming.

Het moet gaan om een aanzienlijke of voortdurende tekortkoming bij een eerdere overheidsopdracht, die heeft geleid tot vroegtijdige beëindiging van die opdracht of tot schadevergoeding of tot andere vergelijkbare sancties. De tekortkoming dient binnen de invloedsfeer van de ondernemer te liggen. Het is denkbaar dat aanbestedende diensten in verband met deze uitsluitingsgrond een register gaan bijhouden waarin aanzienlijke of voortdurende tekortkomingen kunnen worden geregistreerd. Verder moet de uitsluiting proportioneel zijn.

Omdat uitsluiting grote gevolgen heeft, wordt aan bedrijven de mogelijkheid gegeven om hun betrouwbaarheid aan te tonen. Het initiatief om van uitsluiting af te zien ligt echter vooralsnog alleen bij de aanbestedende dienst.

 

5. Uitbreiding voorbehoud ten behoeve van sociale werkvoorzieningen

De huidige wet biedt de mogelijkheid om opdrachten voor te behouden aan sociale werkvoorzieningen als ten minste 50% van de werknemers gehandicapt zijn. Deze bepaling is tot stand gekomen omdat sociale werkvoorzieningen er onder normale mededingingsvoorwaarden vaak niet in slagen om voldoende opdrachten gegund te krijgen.

De reikwijdte van dit voorbehoud is breder geworden. Het nieuwe regime omvat – behalve de sociale werkplaatsen – ook programma’s voor beschermde arbeid en ondernemingen die de integratie van gehandicapten of kansarmen tot hoofddoel hebben. Daarnaast is het percentage van 50% verlaagd naar 30%, waardoor het voorbehoud al kan worden toegepast als ten minste 30% van de werknemers tot de doelgroep behoort.

De Aanbestedingswet 2012 is thans nog wel geldig. Contracten die worden aangegaan onder het huidige wettelijke regime verliezen hun geldigheid niet, en kunnen dus na de implementatie van de nieuwe wet probleemloos worden uitgediend.

 

Wilt u meer weten over de belangrijkste wijzigingen? Neem contact met ons op. Op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen? Meld u aan voor onze periodieke legal updates, of volg ons op LinkedIn of Twitter.

Deze blog is geschreven door Marie-Chantal Canoy.